Komend jaar zijn er veel Molukse wijken die 50 jaar bestaan. In genoeg wijken zal dat gevierd worden. Tegelijkertijd zijn er ook veel zorgen. Want is er nog wel een toekomst voor ‘de Molukse wijk’?
In diverse wijken zijn vertegenwoordigers in gesprek met woningverenigingen over het behoud van de Molukse wijk. Door bezuinigingen zijn woningverenigingen op zoek naar mogelijkheden om meer geld te krijgen. Ze willen onder andere af van de speciale status van de wijken. Daardoor kunnen ze willekeurig mensen in de woningen plaatsen en de (vaak lage) huren verhogen.
Een andere zorg zijn de voorzieningen in Molukse wijken. Deze zijn in de afgelopen jaren minder geworden. Door de vele bezuinigingen bij gemeenten zijn allerlei stichtingen en organisaties opgeheven. Ook kerken worden helaas niet ontzien. De KVR, verantwoordelijk voor de Molukse kerken, zit in financiële problemen. Daardoor dreigt er gevaar voor een groot aantal Molukse kerken. Aan het eind van het jaar worden er vijf kerken gesloten. Voor andere kerken zal dat volgend jaar ook het geval zijn. De zorgen om de Molukse wijk zijn groot.
Om deze zorgen te inventariseren en de wijken te ondersteunen, heeft BUAT op 12 oktober 2013 een bijeenkomst in Wierden georganiseerd. Dat was de vierde in een reeks van bijeenkomsten. Diverse mensen uit o.a. Tilburg, Alphen aan den Rijn, Rijssen, Tiel, Nijmegen-Hatert en Wierden hebben in deze bijeenkomst met elkaar besproken wat nu echt de toekomst van de Molukse wijk is.
Uit de verschillende verhalen komt één ding duidelijk naar voren: de Molukse wijk zoals die 50 jaar geleden ontstaan is, bestaat niet meer. Vraag was dan ook ‘wat is nu precies de definitie van een ‘Molukse wijk’?’ In de bijeenkomst werd het als volgt omschreven:
Een wijk waar het huis van je (groot)ouders staat, waar Molukse gezinnen bij elkaar wonen. Een plek waar voorzieningen zijn, zoals een kerk, een stichting en woningen speciaal voor Molukkers. Een plek waar je naar terugkomt, waar je ook woont en waarvan je denkt: hier krijg ik een warm gevoel van. Dit is mijn thuis.
Wierden is een goed voorbeeld van een wijk waar ze door middel van nauwe samenwerking een leefbaar en veilige wijk hebben ontwikkeld. Het proces heeft jaren geduurd, waarbij de bewoners, de gemeente, de woningvereniging en het bouwbedrijf samen optrokken.
Jordy Daneel, bouwbedrijf Arcadis, heeft tijdens de bijeenkomst een aantal zaken benoemd die tijdens het samenwerkingsproces belangrijk waren. Zo hebben zij ervoor gekozen om te praten en te werken met diverse generaties in ontwerpateliers. Dat heeft ervoor gezorgd dat de wijk meer werd dan slechts een groep stenen huizen. Het is een buurt geworden die leefbaar en veilig is én waar de volgende generaties ook nog goed kunnen wonen.
Een ander belangrijk punt volgens Jordy Daneel is dat bewoners uit het verleden naar het heden gehaald moeten worden zodat ze naar de toekomst kunnen kijken. Maar het allerbelangrijkste vindt hij het nakomen van beloftes aan de bewoners. Wanneer je een belofte niet nakomt, is er geen vertrouwen meer. En bij gebrek aan vertrouwen kom je tegenover elkaar te staan in plaats van naast elkaar. Het aanstellen van wijkambassadeurs heeft ook positief bijdragen aan het wederzijdse vertrouwen.
Eén van de belangrijkste factoren in het proces is, volgens wethouder Theo Putten, de erkenning van de geschiedenis van de Molukse gemeenschap. Vandaar dat er niet alleen een renovatie is geweest maar ook de plaatsing van een monument. Ook het boomrooster is aangepast met de namen van de schepen die in 1951 naar Nederland zijn gekomen. Samenwerking met de gemeente is erg belangrijk. “Eigenlijk moet je ook ambassadeurs binnen de gemeente hebben. Ambassadeurs die feeling hebben met de Molukse gemeenschap en weten wat er met deze bevolkingsgroep is gebeurd”, zegt wethouder Putten.
Wat de bijeenkomst o.a. heeft geleerd, is dat de wijken niet alleen in hun zorgen staan. Wethouder Putten gaf aan altijd beschikbaar te zijn voor Molukse wijken die vragen hebben. De verschillende wijken willen onderling contact met elkaar blijven houden, zodat ze elkaar kunnen blijven informeren over de vorderingen van de gesprekken met de woningbouwverenigingen. BUAT heeft gezegd dat zij gaan kijken hoe zij daarin een ondersteunende rol kunnen vervullen.
Iedereen was het er in ieder geval over eens: de Molukse wijk heeft een toekomst. Daarvoor moeten de bewoners wel zelf in actie komen. In samenwerking met de gemeente en de woningbouwvereniging.
Door: Lolita Kapel
Fotocredits: Moluks Historisch Museum