De toekomst. Een spannend en vaag begrip. Want wat ligt daar en wat zullen we dan doen in die niet zo heel verre, maar onbekende toekomst? Wij mensen willen nogal wat. Alles uit het leven halen, dromen, tot rust komen. Back to basic. Back to the roots. En ik denk dat ik niet alleen voor mezelf spreek als de vraag door mijn hoofd schiet: Sio apa tempo pulang lagi e?

Gentiana Tijssen heeft een passie en een droom. Haar passie is om achter de schermen bij de TV te werken. Haar droom is om vrijwilligerswerk te doen. Om jonge kinderen te helpen en hen kansen te bieden die ze zelf ook heeft gekregen. Toen ze in april 2013 afstudeerde aan de Fontys in Eindhoven besloot ze haar droom waar te maken op Kei. Daar zou ze verder nadenken over haar toekomst: werken of doorstuderen. Haar bezoek aan Kei heeft Gentiana alleen maar in de war gebracht. Toen ze in augustus jl. weer terug in Nederland was, dacht ze alleen maar aan één ding: ze wilde op Kei wonen!

Eind november jl. ging Gentiana voor de vierde keer in haar leven naar haar tweede thuis, kampong Waur op Kei. Een week voor haar vertrek spreek ik haar. Onder het genot van colo2 wanen we ons op de Molukken en vertelt ze me over hoe haar liefde voor Kei is gegroeid. En over haar toekomst. Of beter gezegd dilemma. Ze dubt over de toekomstige plek van haar thuis. Nederland of Kei?

Voordat Gentiana Kei ooit bezocht, was haar beeld over het Nederlands-Moluks zijn heel dubbel. Ze herkent zich erg in het interview dat Kasuaris met Wudstik had.

“Ik ben een halfbloedje. Mijn vader is Nederlands en mijn moeder Moluks. Hier in Nederland heb ik mijn familie maar ik weet dat ik op de Molukken ook een deel heb wonen. Als ik bij mijn Nederlandse familie was, waren mijn moeder, broertje en ik de donkere in de familie. Niet dat ik het echt gevoeld heb maar het was wel aanwezig. Bij mijn Molukse familie of als ik in de wijk kwam dan was ik de halfbloed die geen woord Maleis sprak. Dat was ook zo. Mijn opa maakte bijvoorbeeld veel grapjes. Het klonk grappig dus ik lachte altijd, maar ik wist niet waar hij het over had. Dat vind ik nu wel erg jammer. Ik spreek nu eindelijk de taal maar ik kan niet meer met mijn opa praten en hem ook daadwerkelijk begrijpen”.

Haar eerste bezoek aan Kei was in 2010. NL > JKT > AMQ > Langgur > Kei Kecil > Kei Besar. Het was een lange reis maar voor Gentiana meer dan de moeite waard.

Toen ik haar zag, barstte ik in tranen uit

“Voordat ik er heen ging, dacht ik nog “OMG, waar ga ik heen? Ik spreek de taal niet! Hoe kan ik hier normaal douchen en mijn haren wassen? En al die beesten! Ik was als de dood voor tjitjaks en kakkerlakken. Tegelijkertijd vond ik het belangrijk om te zien waar de andere ‘helft’ van mij vandaan komt. 

Het moment waar iedereen mij voor had gewaarschuwd, daar was ik benieuwd naar. De emoties waarmee je overladen zou worden op het moment dat je vanuit de boot in de verte Kei Besar kon zien. Het eiland dat mijn opa en oma op jonge leeftijd moesten verlaten, de plek waar nog meer familie woont.”

Gentiana klederdracht

Gentiana in klederdracht

De tweede keer dat Gentiana naar kampong Waur ging, verliep helaas wat minder gelukkig. Ze was samen met haar moeder en nichtje in de kampong toen zij slecht nieuws hoorde van haar familie uit Nederland. Het ging slecht met haar opa (Sikteubun uit Helmond).

“Familieleden uit de kampong kwamen naar ons huis om te bidden. Het was duidelijk dat opa het niet lang meer kon volhouden dus vertrokken we in allerijl naar de haven om met de boot naar Kei Kecil te kunnen gaan . Daar konden we dan meteen het eerste vliegtuig pakken. In de haven in Elat (Kei Besar) belde mijn broertje. Opa was overleden”.

Ondanks het verdriet vond Gentiana het een bijzondere ervaring om met haar moeder en nichtje in het geboortedorp van haar opa te zijn toen hij overleed.

 

 

Die heimwee naar de kampong, die kan ik me nu goed voorstellen

“Ik heb ook zeker het gevoel dat opa ons tijdens die moeilijke reis terug naar Nederland heeft begeleid, hoe raar dat ook klinkt”.

Eenmaal in Nederland kreeg Gentiana steeds meer contact met haar familie in Waur vanwege de komst van internet op het eiland. Op die manier leerde zij de taal spreken.

“Mijn opa luisterde altijd naar een cassettebandje met Keiese liedjes. Ik kan me nu zijn gevoel, die ongelooflijke heimwee naar de kampong, zo goed voorstellen”.

De derde keer dat Gentiana naar Kei vertrok, was voor vier maanden. Ondanks dat ze er eerder geweest was, vond ze het toch weer spannend. Onnodig, bleek achteraf want toen ze arriveerde, werd ze weer met open armen ontvangen.

“De eerste twee weken word je een beetje geleefd. Of je familie komt langs of je gaat naar familie. Elkaar weer even aftasten. Wat ik heel mooi vind, is dat als je daar vier maanden aan één stuk zit je de mensen ook echt leert kennen.

Terug naar haar droom: vrijwilligerswerk. Het was in Waur al bekend dat Gentiana vrijwilligerswerk wilde doen. Ze gaf iedere dag Engelse les aan kinderen tussen de 12 en 15 jaar (SMP).

Gentiana in de klas

Gentiana in de klas

“Van 15.00u tot 18.00u gaf ik les. Er kwamen steeds meer groepjes bij. In het begin was het wel even zoeken en wennen. Je moet je voorstellen dat zij bijna geen woord Engels spreken. Ik heb ze les gegeven door o.a. films met ze te kijken zoals ‘The Life of Pi’ of ‘Rango’ om vervolgens oefeningen te doen gebaseerd op die films. Erg leuk om zo toch de interactie te creëren met de kinderen, die in eerste instantie erg verlegen en terughoudend zijn. Uiteindelijk kwamen ze los en dan zie je dat ze echt heel graag willen leren. Ze zijn zo leergierig, mooi om te zien! Naast lesgeven, ging ik af en toe mee naar de kebun met mijn tante, naar de ‘tempat sinyal’ om even te bellen of met vriendinnen voor het huis siri-pinang eten”.

Naarmate Gentiana meer tijd in Waur doorbracht, merkte ze dat ze aan het veranderen was.

“Ik veranderde niet zozeer in mijn karakter, maar in mijn gebruiken. Bijvoorbeeld het vragen om permisiExcuseert u mij. Hiermee toon je je beleefdheid aan die persoon. In Nederland heb ik daar nooit zo over nagedacht maar het is inderdaad wel beleefder! En wat ik in Nederland niet doe, is naar de kerk gaan. Maar in de kampong zit ik iedere zondag in mijn nette kleren om 8 uur ’s ochtends in de kerk. Je verblijft er vier maanden en wilt niet anders zijn dan zij. Ik wilde mij aanpassen zodat ook zij mij beter leerden kennen.”

Kei-spannend

Vrijdag 29 november jl. is Gentiana dus weer vertrokken. Deze keer voor drie maanden. Deze drie maanden zullen voor haar de doorslag geven. Ze zal namelijk de knoop doorhakken of ze definitief op Kei wil wonen. Ideeën voor een toekomst daar heeft ze genoeg. In ieder geval doorgaan met het geven van Engelse les. Dat vindt ze belangrijk, voor de toekomst van de jeugd. Maar ze is ook bang. Want wat als het nu anders is dan de afgelopen keer?

Na dit mooie gesprek met Gentiana ben ik ervan overtuigd: follow your dreams! Iedereen heeft ze. En of de dromen nou in Indonesië, op de Molukken, in een baan, studie of gewoon om de hoek liggen: Go and explore! De wereld is te groot om onontdekt te blijven.

Eind februari is Gentiana weer terug van haar reis. Ik ben erg benieuwd of deze reis haar de doorslag heeft gegeven en wat voor plannen ze daar heeft in de toekomst. Ik hou haar in de gaten!

Tekst: Brenda Pattipeilohy. Foto’s: privébezit G. Tijssen