Keti Koti | Gedeeld verleden verbindt het heden en de toekomst

Op 30 juni 2021 vond voor de allereerste keer een Keti Koti herdenking en viering plaats in Leiden, georganiseerd door Jacintha Groen (Songs of Freedom). In samenwerking met het Museum voor Volkenkunde vond daar in de tuin een intieme ceremonie met kranslegging plaats.

Samen dragen, samen vieren

Verschillende sprekers, waaronder Yvonne van Delft (wethouder Cultuur Gemeente Leiden) en Gert Oostindie (historicus Universiteit Leiden) hebben recht uit het hart gesproken en opgeroepen om samen onze geschiedenis te dragen en de vrijheid te vieren.

Jacintha vroeg stichting Kasuaris een bijdrage te leveren aan de ceremonie. Een vraag waar we niet lang over hoefden na te denken. Want Kasuaris staat voor culturele verbinding. In dit geval voor verbinding met mede Nederlanders met wie wij een gedeelde geschiedenis hebben. Een geschiedenis waar de koloniale tijd aan verschillende kanten van de wereld een grote rol gespeeld heeft.

Lees onze bijdrage onder de foto’s.

Gedeeld verleden verbindt het heden en de toekomst

Vandaag leg ik namens stichting Kasuaris een bloemstuk neer ter nagedachtenis aan Keti Koti.

Toen Jacintha mij vroeg om vanuit Kasuaris een bijdrage te leveren aan deze ceremonie, wilde ik daar daar goed bij stilstaan.

Want wat betekent Keti Koti voor mij en mijn collega’s? Keti Koti is een Surinaamse nationale feestdag. Mijn collega’s en ik hebben Molukse en Indonesische roots. Daarnaast heb ik zelf Nederlandse bloedlijnen. Mijn gemixte roots stammen af uit de Nederlandse VOC-tijd. Een tijd waarin mijn voorouders in onderdrukking hebben moeten leven. Een tijd van slaafgemaakten. Slaafgemaakten die ervoor zorgden dat Nederland verzekerd was van hun monopolie op de specerijen op de Molukken. Voornamelijk op de Banda eilanden is het er zeer extreem aan toegegaan.

Wat betekent dit kort stukje geschiedenis voor mijn identiteit? En hoe kan ik dit in de huidige tijd plaatsen? Deze koloniale geschiedenis, die veel levens heeft gekost, heeft ertoe geleid dat mijn collega’s en ik vandaag een bestaan in Nederland hebben. Net zoals vele Nederlanders wiens voorouders te maken hebben gehad met een koloniale tijd.

Keti koti. Gebroken ketenen. Als je geketend bent, wordt jouw menselijke waarde door een ander bepaald. Hoe zou dat anno nu voelen? Stelt u zich voor hoe u zich zou voelen als uw waarde, uw toekomst bepaald zou worden door iemand die u niet kent.

De letterlijke ketenen zijn op 1 juli 1863 gebroken. Laten we blijvend de aandacht geven aan en oog hebben voor figuurlijke ketenen. Door de menselijke waarde van een ander niet vast te zetten door zelf gevangene te zijn van vastgeroeste taal, begrensde context en de eigen bubbel. En vooral door te leren van onze gedeelde geschiedenis. Niet alleen van de mooie, maar ook de minder mooie of zelfs lelijke dingen. En daar moeten nog de nodige stappen in worden gezet.

Want slavernij krijgt moeizaam een plek in de schoolboeken. Het krijgt moeizaam een plek in onze Nederlandse geschiedenis en ons collectief geheugen. Vandaag krijgt het door Jacintha’s inspanning hier in Leiden wel een plek. En daar ben ik als Leidenaar trots op.

Tot slot het antwoord op de vraag: wat betekent Keti Koti voor ons? Voor ons betekent het: samen dragen. We hebben een gedeeld verleden met elkaar. Laten we dit samen dragen. Want het gedeelde verleden en gezamenlijke pijn verbindt het heden.

Het betekent vieren van vrijheid. En Keti Koti is een reminder. Een reminder om nooit afbreuk te doen aan iemands eigenwaarde. Want iedereen wil ervaren dat die ertoe doet in het grotere geheel dat samenleving heet.