Zoeken
Sluit dit zoekvak.

BLOG

Indo’s en Molukkers: water en vuur?

BLOG

Indo’s en Molukkers: water en vuur?

Ontmoeten. Verbinden. Samenwerken. Pijlers van de Indo Business Club waarvan ik sinds kort bestuurslid ben. Ook in mijn werk is deze drie-eenheid mijn drijfveer.

De Indo Business Club brengt mensen samen met een zakelijke instelling van Indische en Molukse afkomst en diegenen die zich met onze cultuur verbonden voelen. Deze netwerkorganisatie is opgericht door een ondernemer van Molukse komaf.

Indo’s en Molukkers zoeken elkaar tegenwoordig vaker op. Maar dat is niet altijd zo geweest. En ook nu nog niet altijd vanzelfsprekend. Gelukkig zijn er veel initiatieven die daarin verandering brengen.

Water en vuur?

In mijn beleving hadden Indo’s en Molukkers vroeger niet veel met elkaar op. Zeker in mijn familie niet. Daar botsten de verschillen in achtergronden weleens. Relaties en vriendschappen aangaan was al helemaal not done. Over en weer zeiden ‘we’ lelijke dingen over elkaar. En waarom?

De neefjes van een lieve Molukse tante moesten helemaal niets van mijn familie hebben. Belanda’s noemden ze ons. Haalden echt hun neus voor ons op, gestimuleerd door hun vader. Mijn vader op zijn beurt stak zijn mening over Molukkers ook niet onder stoelen of banken. Die was niet mals. Ambonezen vond hij opruiers. En dat terwijl de beste vriend van zijn vader Moluks was. Vrienden voor het leven, die elkaar ontmoetten in een jongensweeshuis op Java, pakweg honderd jaar geleden. Een vriendschap zoals tussen Tom Sawyer en Huckleberry Finn uit de romans van Mark Twain. Niet gehinderd door familie, cultuurverschillen, vooroordelen en adat.

Op de middelbare school, ten tijde van de Molukse treinkapingen, vroegen Hollandse leerlingen aan mij: “En? Waar is je vader? Vuile Molukker!”, om vervolgens keihard tegen mijn schenen te schoppen. Dat schiep een band. Ik weet bijna zeker dat ik toen getriggerd werd om me te verdiepen in ‘onze’ Indische cultuur en geschiedenis.  Pas in de jaren tachtig kreeg dat overigens serieuzere vormen. Vrij Nederland wijdde een spraakmakende bijlage aan Indo’s (In Nederland Door Omstandigheden) en de zogenaamde 2e generatie liet van zich horen. Het was de tijd dat Marion Bloem debuteerde met Geen gewoon Indisch meisje. Maar ook het mooie Onder de sneeuw een Indisch graf van Frans Lopulalan was voor velen een feest der herkenning.

Samenwerken

We kunnen veel van elkaar leren. Inspirerend in dit verband vond ik de theatervoorstelling Het Geheim van de Gebroeders Timisela. Niet alleen gaven Henry en Joshua mij een kijkje in de Molukse cultuur (zo dichtbij was ik nog nooit geweest). Het universele verhaal van de broers bleek ook zeer herkenbaar voor migranten van de tweede en derde generatie. Ontroerend en kwetsbaar.

Surabaya

Tijdens de Tong Tong Fair in 2013 brachten we samen een programma rond Surabaya, de stad van onze familie. Mijn vader vond deze samenwerking geweldig. Met vaderdag gaf ik hem dan ook Hermans boek.  Ik weet bijna zeker dat hij door deze verhalen veel genuanceerder over Molukkers is gaan denken. Nog voor mijn vader stierf, zei hij me: “Die Keppy kan schrijven hoor.”

In 2016 brengen we als Surabaya Boys een item waarin onze vaders zeker voorbij komen. Wat we gaan doen is nog even een verrassing. Herman en ik schrijven (elkaar) hierover op de Facebookpagina van De Grote Surabaya Show. Hoop je offline of online te ontmoeten.

Patrick Wouters (Den Haag, 1962) werkt momenteel als senior communicatieadviseur voor het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) en als freelancer onder de vlag van Senang producties (feel good communicatie). Als bestuurslid van de Indo Business Club is hij verantwoordelijk voor de marketing- en communicatieactiviteiten. Offline en online is hij actief rond het Indische sinds 1982. Patrick online: www.senangproducties.nl

Tekst: Patrick Wouters

Deel dit artikel:

9 reacties

  1. Beste redactie van Kasuaris. Dank dat ik voor jullie magazine een gastbijdrage mocht leveren. Tot ziens. Wellicht bij een van onze activiteiten. Bijvoorbeeld bij de eerste editie van ons Indo Business Café? Die vindt plaats op donderdag 18 februari 2016 in de Sportsbar van het Worldhotel Wings op Rotterdam The Hague Airport.

      1. Goedenavond Patrick, Mijn oma was een Ambonese vrouw en mijn opa Hollander. Mijn moeder was een Nederlandse vrouw en mijn vader was dan 1/2 Ambonees. Ik ben hun zoon en dus ik ben een 1/4 Ambonees. Ik ben van gemengde ouders en dus een Indo volgens Marion Bloem haar boek Indo. Hoe zou jij mij met deze stamboom familielijn noemen? Door het boek van Marion Bloem vroeg ik mij dit af.
        Kun jij mij duidelijkheid geven?
        Bij voorbaat mijn dank voor je te nemen moeite.

        Met vriendelijke groet,

        Robert Rijkschroeff
        21-3-1950

  2. Vroeger waren de relaties tussen Molukkers en Indo’s (Indische mensen) , en dan spreek ik uit de jaren 70 inderdaad niet echt heel warm. Het berust eerder op misverstanden van beide kampen toen zij in Nederland veelal begin jaren 50 in Nederland kwamen en dat geheel een eigen leven gingen leiden. De Indische mensen werden veelal gezien vanuit de fanatieke Molukse kampen als Pro-Indonesiërs wat natuurlijk geheel onterecht was. Immers zij hadden beide één gezamenlijke vijand en dat waren de fanatieke radicale Indonesiërs die een haat hadden tegen alles wat NIET Indonesiërs waren, net na de Japanse capitulatie, in het voormalige Ned. Indië. Daar behoorden de Ned.- Indische en Molukkers onder. Dáár werd op gejaagd, tijdens de Bersiap tijd. Ik kan mij herinneren dat medio jaren 70 er ook Indische groeperingen (jongeren uit de 2e generatie) vooral in Noord-Brabant waren die zich één voelden als er conflicten dreigden met Zuid Molukse jongeren. Het vreemde was als andere groeperingen bijvoorbeeld Nederlandse jongeren of kampers ruzie hadden tegen Molukkers in uitgaangelegenheden, werden de Indische en Molukkers één groep die zich vereenzelvigen om te knokken tegen die kampers of Nederlandse jongeren. Ook tijdens de gijzelingen in de jaren 75 en 77 werden ook veelal Indischen door veel Nederlanders uitgescholden en alles wat maar bruin en lang haar had als kapers werden gezien. Dat kwam ook uit voort dat menig Nederlander in die tijd niets van de politieke kwestie van de Zuid-Molukkers wist en begreep,. Natuurlijk rechtvaardigden de acties zeker niet maar wel met enig begrip kon worden gezien.
    Net als de Molukkers waren de Indo’s en zeker van de 2e generatie voor niemand bang. Veelal zaten ook op diverse gevechtssporten. Dus Indische en Molukkers hadden heel veel gemeen. Er was één verschil, de Molukkers hadden nog hun eigen identiteit en vaderland , dat was het Molukse zijn en de Zuid-Molukse eilanden, die later door Indonesië werden ingepikt. De indo’s hadden geen vaderland (meer). Het Nederlands-Indië bestond niet meer alleen het land waar ze geboren en opgegroeid waren. Enfin het verhaal daarna is al zeer bekend met de beloftes van de Nederlandse regering aan het Molukse volk wat nooit nagekomen is. Vandaar ook dat de Molukkers een anders status hadden dan de Ned.-Indische mensen. Toen de Molukkers in Nederland aankwamen werden de KNIL Molukkers zeer onterecht en respectloos ontslagen uit militaire dienst en in kampen werden geplaatst. De Ned.-Indische mensen waren nagenoeg al Nederlander en werden veelal eerst in pensions geplaats alvorens naar uiteindelijke woonplaatsen verhuisden of woningen kregen toegewezen. Menig Indische KNIL soldaat dienden al voor de Landmacht als erkend Nederlands onderofficier en konden hun militaire carrière verder in Nederland uitdienen , zoals mijn vader. Maar vooral de laatste 30 jaar trekken ook veelal Molukse mensen en de Indische mensen naar elkaar toe omdat zij veel gemeen hebben en hun achtergrond nagenoeg hetzelfde is. Je ziet het op de Pasar Malams, soul reünies en Ned.- Indië herdenkingen dat heel veel Indische en Molukse mensen gezamenlijk herdenken vooral de 2e generatie, van de dikke 50 plussers tot 70 plussers.

    1. Ha Frans,

      Dank voor je bijdrage! Zo heeft ieder mens, iedere bevolking, iedere cultuur een eigen verhaal. Eigen redenen. Eigen oorsprong. Daarom alleen maar super om te constateren dat zelfs in verschillen altijd overeenkomsten te vinden zijn. En dat we in die overeenkomsten onze identiteit kunnen vieren.

      Liefs,
      team Kasuaris

    2. Lieve allemaal,
      Mijn zoon 23 jaar oud Indische afkomst relatie Moluks meisje 22 jaar
      Vader Moluks heeft ge zorgt voor relatie breuk ivm Indisch zijn
      Zijn dochter moest kiezen!Ze koos voor ouders!
      Dit is vandaag 10 juli 2019
      Auw zeg ik bij deze

      1. Hi Patricia,

        Zeker auw! Wat verdrietig om te horen dat afkomst op deze manier voor een relatiebreuk heeft gezorgd. Blijkbaar kan dit onderwerp anno 2019 nog steeds gevoelig zijn. Sterkte voor je zoon en laat hem vooral trots zijn en blijven op zijn Indische afkomst.

        Liefs van ons

  3. Hallo mensen Wat fantastisch ik wil me graag aansluiten Mijn vader moeder zussen en broer hebben allemaal in het Jappenkamp gezeten Ik ben meteen na de 2eWO geboren en in 1950 naar NL gekomen Ik ben eigenlijk een totok maar voel me volbloed Indo
    Francois Meyer Berlin Duitsland
    E-Mail francoismeyer@gmx.de
    Tel:0049 151 291 41 912 Whatsapp

    1. Ha Francois,

      Je kunt het beste contact opnemen met Patrick Wouters. Dat kan via de website van de Indo Business Club (www.indobusinessclub.nl).

      Succes!

      Liefs,
      team Kasuaris

Geef een reactie

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *